Kapalı rahim ameliyatları, hastanın bir takım sağlık problemlerine bağlı olarak rahmin laparoskopik cerrahi yöntemle alınması işlemine denir.
Kapalı rahim alma ameliyatı erken evre rahim kanseri, miyom oluşumu, rahim iç zarının iltihaplanması, rahim sarkması gibi durumlarda yapılmaktadır. Ameliyat genel anestezi altında yapılan işlem yaklaşık 1-1,5 saat arasında tamamlanmakta ve hastanın taburculuk süresi 1-2 günü bulmaktadır.
Kapalı Rahim Ameliyatının Açık Ameliyattan Farkı Nedir?
Kapalı rahim alınması ameliyatı laparoskopik yöntemle yapıldığı için açık rahim ameliyatına göre iyileşme süreci daha hızlı gerçekleşir. Öte yandan uygulanan bu işlem açık ameliyata göre çok daha avantajlıdır. Bazı durumlarda rahmin alınması sağlık açısından bir gerekliliktir ve bu işlem için kapalı rahim ameliyatı tercih edilebilir.
Kapalı Rahim Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Bu operasyon deneyim sahibi bir cerrahın genel anestezi altında yapılması gereken ciddi bir ameliyattır. Hazırlık aşamasında öncelikle hastadan kan ve idrar örneklerinin alınması ile birlikte duruma göre EKG, akciğer filmi veya rahimden parça alma gibi birtakım işlemler uygulanabilir.
Yapılan bu tetkikler ışığında hastanın genel sağlık durumu ve ameliyata uygun olup olmadığı gibi önemli noktalar detaylı bir şekilde incelenir. Operasyon öncesi doktorunuz ameliyatla ilgili olarak tüm bilgileri size aktaracaktır. Sağlık durumunuzu ve düzenli olarak kullandığınız ilaçlar vb. bilgileri doktorunuza bildirin.
Hazırlık işlemleri sonunda ameliyata engel olacak bir durum olmadığı tespit edildiğinde hasta operasyona alınır. Kapalı rahim ameliyatı için göbekten 1 cm’lik ve kasık bölgesinden yaklaşık olarak 0,5 cm’lik kesiler açılarak ameliyat gerçekleştirilmektedir. Açılan bu kesilerden laparoskop adı verilen, ucunda kamera bulunan ince bir boru yerleştirilerek rahimden dikkatli bir işlemle alınmaktadır.
Farklı histerektomi türleri nelerdir?
Doktorunuz, durumunuza bağlı olarak hangi tip histerektominin gerekli olduğunu sizinle tartışacaktır. Bu karar, fallop tüplerinizin ve/veya yumurtalıklarınızın alınması gerekip gerekmediğini belirleyecektir.
• Total histerektomi: Rahim ve serviksin alınması, ancak yumurtalıkların bırakılması.
• Supraservikal histerektomi: Rahmin sadece üst kısmının alınmasıdır.
• Bilateral salpingo-ooferektomi ile total histerektomi: Rahim, serviks, fallop tüpleri (salpenjektomi) ve yumurtalıkların alınması (ooferektomi). Menopoza girmediyseniz, yumurtalıkların alınması menopoz semptomlarını başlatacaktır.
• Bilateral salpingo-ooferektomi ile radikal histerektomi: Rahim, serviks, fallop tüpleri, yumurtalıklar, vajinanın üst kısmı ile bazı çevre doku ve lenf düğümlerinin çıkarılması. Bu tip histerektomi, kanser söz konusu olduğunda yapılır.
Histerektomi neden yapılır?
Doktorlar, aşağıdaki durumları tedavi etmek için histerektomi gerçekleştirir:
• Diğer tedavi yöntemleriyle kontrol edilmeyen anormal veya ağır vajinal kanama.
• Diğer tedavi yöntemleri ile kontrol edilmeyen adet kanaması ile şiddetli ağrı
• Leiomyomlar veya rahim fibroidleri (kanserli olmayan tümörler).
• Diğer tedavilerle kontrol edilmeyen, rahim ilişkili pelvik ağrı.
• Üriner inkontinansa veya bağırsak hareketlerinde zorluğa yol açabilen uterus prolapsusu (zayıflamış destek kasları nedeniyle vajinal kanala sarkık uterus).
• Rahim ağzı, rahim kanseri veya kanserin önlenmesi için kansere yol açabilecek anormallikler.
• Hiperplazi, tekrarlayan uterin polipler veya adenomiyoz gibi rahminizin astarıyla ilgili durumlar.
Rahim Alma Ameliyatı Teknikleri
Rahim alma teknikleri total histerektomi (rahmin tam olarak alınması),subtotal histerektomi (rahim ağzının bırakılarak rahmin alınması),total histerektomi ile beraber yumurtalıkların alınması ve radikal histerektomi (rahim ağzı kanserinde rahmin komşuluğundaki dokularla alınması) olarak sınıflanabilir.
1. Kapalı (Laparoskopik) Rahim Alma Ameliyatı
Kapalı (Laparoskopik) Rahim Alma Ameliyatı rahim alma ameliyatlarındaki en güncel yaklaşımdır. Hasta dostu ve hastaya az zarar veren bir yaklaşımdır. Halk arasında kapalı yada kesisiz cerrahi olarakta bilinir. Yurdışında Minimal İnvaziv Cerrahi kliniklerinde uygulanırken ülkemizde kapalı cerrahide deneyimi olan jinekologlar tarafından hastalara önerilebilir.
2. Açık Rahim Alma Ameliyatı
Total abdominal histerektomi ya da rahmin karından yapılan kesi ile alınması ameliyatıdır. Karına kasık hattından ya da karın orta hattından yapılan kesi ile girilir. Organı tutan bağlar ve rahmin arterleri tutulup, kesilip, bağlanır. Vajinal güdük dikilir. Kanama kontrolünü takiben batın katları kapatılır.
Kapalı rahim alma ile açık rahim ameliyatı arasında farklar nelerdir?
Kapalı rahim alma ameliyatı yüksek teknoloji ile yüksek çözünürlüklü görüntüleme sağlayan kameralarla yapılır. Karında karbondioksit gazıyla bir hava odacığı oluşturulur. Ardından kamera ve ameliyatı gerçekleştirmemize yarayan çubuklar batın içine gönderilir. Bu çubukların uçları dokuları tutma, damarları bağlama konusunda özelleşmiştir. Rahim batında serbestleştirilip vajinal yoldan çıkarılır. Vajen güdüğü laparoskopik olarak dikilir.
Açık rahim alma ameliyatında karın boşluğuna karına yapılan kesiden girilir. Rahmi tutan bağlar ve rahmin damarları tutulup, kesilip, bağlandıktan sonra rahim kesi yerinden dışarı çıkarılır. Vajen güdüğü karında kesi ile açılan boşluktan girilip dikilir.
Rahim alma ameliyatı (Histerektomi) riskleri nelerdir?
Rahim alma ameliyatı (Histerektomi) risklerini sıralayacak olursak;
• Kanama,
• Enfeksiyon,
• Barsak ya da mesane zedelenmesi,
• Genel anestezi kaynaklı komplikasyonlar,
• Üreter yaralanması,
• Kan pıhtılaşması yada emboli,
• Vajinal güdük iyileşmesi sırasında görülen problemler,
• Rahimle birlikte yumurtalıklar alındıysa erken menapoz.
Laparoskopik (Kapalı) Rahim Alınması Ameliyatı İyileşme Süresi
Kapalı (laparoskopik) Rahim ameliyatı çok hızlı bir iyileşme süreci vardır. Ameliyat günü hasta tuvalet ve öz bakım ihtiyaçlarını kendisi görür. Duş yapabilir. Ertesi gün aracını kendi sürerek evine gidebilir. Bir hafta içinde işine ve çalışma hayatına geri dönebilir. Ankara içinden gelen hastalar isterlerse aynı gün geç saatde evlerine gönderilebilir.
Kapalı Rahim Alınması Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ameliyat sonrası 2-3 gün yada hasta isteğine bağlı daha uzun ağrı kesici kullanabilir. Ameliyat sonrası antibiotik kullanılmaz. Göbekteki ve 5 mm trokar yerleri bantları ertesi gün çıkarılır ve yerleri açık bırakılır. Trokar dikişleri estetik yada tek dikiş halinde atılır. Kendiliğinden düşer yada 1 hafta sonra alınır.
Kapalı (laparoskopik) Rahim Alınması Ameliyatı İyileşme Süresini Kısaltıyor!
Kapalı (laparoskopik) rahim ameliyatında çok hızlı bir iyileşme süreci vardır. Ertesi gün aracını kendi sürerek evine gidebilir. Bir hafta içinde işine ve çalışma hayatına geri dönebilir.
Kapalı (laparoskopik) Rahim Alınması Ameliyatı Avantajları Nelerdir ?
• Kesi yeri fıtığı olmayışı,
• Ameliyat sorası Ağrının açık ameliyata göre belirgin derecede az olması,
• Kesi yeri enfeksiyonu görülememesi ve antibiotic kullanılmaması,
• Barsak tıkanıklığı ve buna bağlı gaz çıkaramama şikayetlerinin görülmemesi, ameliyat sonrası 2 saat içinde ağızdan gıdaya başlanması,
• Açık ameliyatlarda görülen Karın içi yapışıklıkların görülmeyişi,
• Hızlı hareketlilik kazanılması, günlük hayata dönüşün hızlanması, 1 hafta içinde işe dönüş,
• Kamera eşliğinde kansız bir cerrahi gerçekleştirilmesi.
Kapalı (laparoskopik) Rahim Alınması Ameliyatı Gerektiren Durumlar
• Rahim kanserine dönüşüm riski taşıyan anormal Rahim kalınlaşması, polipler ve rahim kanseri.
• Patates çuvalı miyom dağılımı olarak rahmin tamamen miyomlarla işgali.
• Rahim ağzı kanserine dönüşüm riski taşıyan lezyonlar ve Rahim ağzı kanseri.
• Rahim sarkmalarında üreme çağının tamamlanmış olması.
Doç.Dr. Hanifi ŞAHİN
Kadın Doğum Uzmanı Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzman
