2024 yılına ait gelirler için gelir vergisinde birçok güncelleme ve değişiklikle karşı karşıyayız.
Peki, bu değişiklikler kimleri nasıl etkileyecek? Karmaşık gibi görünen vergi mevzuatını, günlük hayattan örneklerle anlaşılır hale getirelim ve yeni yılda vergi sürprizlerine hazırlıksız yakalanmamanız için nelere dikkat etmeniz gerektiğini birlikte inceleyelim.
1. Gelir Vergisi Tarifesindeki Değişiklikler
2024 yılındaki kazançlara uygulanacak gelir vergisi tarifesi, yeniden değerleme oranına göre güncellenmiştir. Yeni tarife şu şekildedir:
• 110.000 TL’ye kadar gelirler için: %15 vergi oranı
• 230.000 TL’nin 110.000 TL’si için 16.500 TL, fazlası için: %20 vergi oranı
• 580.000 TL’nin 230.000 TL’si için 40.500 TL, fazlası için: %27 vergi oranı
• 3.000.000 TL’nin 580.000 TL’si için 135.000 TL, fazlası için: %35 vergi oranı
• 3.000.000 TL’den fazlasının 3.000.000 TL’si için 982.000 TL, fazlası için: %40 vergi oranı
Örnek: Ayşe Hanım, 2024 yılında 250.000 TL gelir elde etmiştir. İlk 110.000 TL için %15, sonraki 120.000 TL için %20 vergi uygulanacaktır.
2. Kira Gelirlerindeki İstisna Tutarı
Mesken kira gelirleri için uygulanan istisna tutarı, 2024 takvim yılında elde edilen gelirler için 33.000 TL olarak belirlenmiştir.
Örnek: Mehmet Bey, 2024 yılında kiraya verdiği evinden 40.000 TL gelir elde etmiştir. 33.000 TL’lik istisna düşüldükten sonra, kalan 7.000 TL üzerinden vergi ödeyecektir.
3. Çalışanlara Sağlanan Yemek ve Yol Yardımları
İşyerinde veya dışında çalışanlara sağlanan günlük yemek bedeli istisna tutarı 170 TL’ye, işyerine gidip gelmeleri için sağlanan menfaatlerde ise günlük istisna tutarı 88 TL’ye yükseltilmiştir.
Örnek: Bir şirket, çalışanlarına günlük 150 TL yemek bedeli ve 80 TL yol yardımı sağladığında, bu tutarlar vergiden istisna olacaktır.
4. Engellilik İndirimi Tutarları
Engellilik indirimi tutarları, engellilik derecesine göre aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
• Birinci derece engelliler için: 6.900 TL
• İkinci derece engelliler için: 4.000 TL
• Üçüncü derece engelliler için: 1.700 TL
Örnek: Birinci derece engelli olan Ali Bey, aylık gelirinden 6.900 TL’lik engellilik indirimi düşüldükten sonra vergiye tabi olacaktır.
5. Binek Otomobillere İlişkin Gider ve Amortisman Sınırları
İşletmelerin binek otomobilleri için gider ve amortisman olarak dikkate alabilecekleri tutarlar artırılmıştır. Örneğin, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 26.000 TL olarak belirlenmiştir.
Örnek: Bir şirket, aylık 25.000 TL’ye kiraladığı binek otomobilin kira bedelini tamamen gider olarak gösterebilecektir.
6. Değer Artış Kazançlarında İstisna Tutarı
Taşınmaz mal satışından elde edilen değer artış kazançlarına ilişkin istisna tutarı, 2024 yılı için 87.000 TL olarak belirlenmiştir.
Örnek: Elif Hanım, 2024 yılında sattığı arsadan 100.000 TL kazanç elde etmiştir. 87.000 TL’lik istisna düşüldükten sonra, kalan 13.000 TL üzerinden vergi ödeyecektir.
7. İnternet Üzerinden Satış Yapanlara Yönelik Muafiyet
Evlerinde imal ettikleri ürünleri internet üzerinden satanların yıllık hasılat sınırı 1.100.000 TL olarak güncellenmiştir. Bu sınırı aşanlar, izleyen takvim yılından itibaren gerçek usulde vergilendirilecektir.
Örnek: Ev yapımı reçellerini internet üzerinden satan Fatma Hanım, 2024 yılında 1.050.000 TL gelir elde ederse, muafiyetten yararlanmaya devam edecektir. Ancak, geliri 1.100.000 TL’yi aşarsa, bir sonraki yıl gerçek usulde vergilendirilecektir.
8. Vergiye Uyumlu Mükellef İndirimi
Vergiye uyumlu mükellefler için uygulanan %5’lik vergi indirimi de devam ediyor. Bu indirimden yararlanabilmek için bazı şartları sağlamak gerekiyor:
• Zamanında Beyan ve Ödeme: Geçmiş iki yıl içinde yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin zamanında verilmiş ve tahakkuk eden vergilerin süresinde ödenmiş olması gerekiyor.
• Vergi Borcu Olmaması: İndirim uygulanacağı tarihte vergi dairesine 1.000 TL’yi aşan bir borcun bulunmaması şart.
• Özel Usulsüzlük ve Kaçakçılık Cezası Almamış Olmak: Son iki yılda bu tür cezalarla karşılaşılmaması gerekiyor.
Bu indirim, dürüst mükellefleri ödüllendiren önemli bir avantaj. Düzenli beyanname vermek ve vergileri zamanında ödemek, uzun vadede hem mali yükü azaltıyor hem de güvenilir bir vergi sicili oluşturmanızı sağlıyor.
Vergi mevzuatındaki değişiklikler her yıl karmaşık görünebilir, ancak detayları incelediğimizde mükellefler için önemli fırsatlar da barındırdığını görüyoruz. 2024 yılı gelirlerine ait gelir vergisi düzenlemeleri de tam olarak bu dengeyi yansıtıyor.
Bir yandan vergi yükümlülüklerimizi yerine getirirken, diğer yandan da istisnalar, indirimler ve teşviklerle cebimizi koruma imkanı sunuyor. İster kira geliri elde eden bir birey olun, ister işletmesini büyütmeye çalışan bir girişimci, bu değişiklikleri doğru yorumlayıp hayatınıza uyarlamak mali başarınızı doğrudan etkileyecek.
Unutmayalım ki vergi sadece bir yükümlülük değil, aynı zamanda mali sağlığınızı koruyarak sürdürülebilir bir büyüme sağlamanın da anahtarıdır.
SMMM Büşra Boz
