Av. Arb. Yakup Erikel'in kurucu başkanı olduğu Türk Dünyası Arabulucular Birliği basın bildirisi paylaşıldı. Yazılı açıklama şu şekilde;
Kıymetli Meslektaşlarım,
Saygıdeğer Basın Mensupları,
Bugün burada hep birlikte bu onuru ve mutluluğuyaşama imkanı verdiğiniz için kurucular olarak her birinize ayrı ayrı ve bu muhteşem hukuk adımınıhaber yapmak için bizlerle birlikte olan saygıdeğer basın mensuplarına en içten saygılarımı ve teşekkürlerimi ifade ederek sözlerime başlamak istiyorum.
BUGÜN 05.Ocak.2024. Türk Hukuk tarihinde, Dünya Hukuk tarihinde, Arabuluculuk tarihinde önemli çalışmalar yapacak uluslararası teşekkülün ilk adımını Avukat Arabulucu meslektaşlarımızla birlikte atmış bulunuyoruz.
Bilindiği gibi Arabuluculuk, hukuki ihtilafların çözümünde Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemidir.
Yakın tarihte 1940’lı yıllarda uygulanmaya başlayan Arabuluculuk, günümüzde yaklaşık 160 ülkede uygulanmaktadır. Arabuluculuk 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile 2012 yılında ülkemizde uygulanmaya başlamıştır. 2023 Kasım ayında 10. Kuruluş yılını kutladığımız Arabuluculuk müessesesi ülkemizde başarı ile uygulanmaktadır. 2018 yılına kadar iradi olarak uygulanmakta olan Arabuluculuk, 2018 yılında iş hukuku, sonraki yıllarda tüketici hukuku, ticaret hukuku, kira hukuku gibi hemen hemen hukukun her alanında dava şartı haline getirilmiş ve ülkemizde yaygın şekilde uygulanmaktadır.
Adalet Bakanlığı verilerine göre 2012 yılından bugüne kadar 5 milyondan fazla uyuşmazlık Arabuluculuk yöntemi ile çözülmeye çalışılmış, bu uyuşmazlıkların %70 den fazlası anlaşma ile sonuçlanmıştır. Bu önemli bir başarıdır. Yaklaşık 3,5 milyon uyuşmazlık mahkemelere taşınmadan Arabuluculuk yöntemi ile çözümlenmiştir. Bu başarılı çalışmada Adalet Bakanlığımız başta olmak üzere Arabulucularımızın, Arabuluculuk Merkezlerimizinve Arabuluculuk Derneklerimizin payı büyüktür.
Artık şunu çok rahatlıkla söyleyebiliriz ki ülkemizde Arabuluculuk hukuku, uluslararası alanda kabul görecek şekilde eğitim, pratik, uygulama ve modüllerine sahiptir. Bizler de yukarıda ifade etmeye çalıştığımız başarı sürecini uluslararası alana taşımak amacıyla bir araya geldik. Arabuluculukla ilgili uluslararası ilk adım Singapur Sözleşmesi’nin tasarlanması ve hayata geçirilmesi sürecidir. Aralık 2018’de BM Genel Konseyi’nde Singapur Konvansiyonu’nun kabulüne ilişkin karar alınmıştır. Konvansiyon, 7 Ağustos 2019’da Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 46 ülke tarafından Singapur’da imzalanmıştır. Singapur Konvansiyonu, Türkiye’de 11 Nisan 2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Arabuluculuğun uygulandığı Avrupa ülkesinin sayısı dikkate alındığında, daha sonra imzalayan ülkelerle birlikte bugün dünyada 100’e yakın ülkede Singapur Sözleşmesi kapsamında Arabuluculuk anlaşmalarının uluslararası ilam niteliğine haiz olduğunu söyleyebiliriz.
Bugün biz bu konuda bir adım daha atarak ”Türk Dünyası Arabulucular Birliği”ni kuruyoruz. Bugün kuruluş dilekçemizi Ankara Valilik makamına sunduk. Birliğimizi 3335 sayılı “Uluslararası Nitelikteki Teşekküllerin Kurulması Hakkında Kanun” kapsamında kuruyoruz. Bu yasa “…Uluslararası alanda beraberlik ve işbirliği yapılmasında fayda görülen hallerde, Türk ve yabancı gerçek veya tüzel kişilerin veya yalnız tüzel kişilerin, kazanç paylaşma amacı dışında ve kanunlarla yasaklanmamış olmak kaydıyla işbirliğini geliştirmek, maksadıyla Türkiye'de veya yurt dışında teşekküller kurma imkanı tanıyor…”Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Özbekistan, Kıbrıs, Macaristan ve bununla birlikte yaklaşık 16 ülkeyi kapsayacak büyük bir Arabuluculuk sistemi kuruyoruz.
Bu demektir ki Türkiye’de Ankara’da İzmir’de Denizli’de İstanbul’da Yozgat’da, imzalanan bir Arabuluculuk anlaşması Bakü’de, Aşkabat’da, Duşanbe’de, Nursultan’da, Bişkek’de, Taşkent’de, Semerkant’da, Buhara’da, Ulan Batur’da, Elista’da, Erbil’de, Kerkük’de, Komrat’da, Mahaçkale’de,Kazan’da, Akmescid’de imzalanmış bir Arabuluculuk anlaşması gibi hukuken geçerli olabilecektir. Singapur Anlaşması dikkate alındığında Türk Dünyası Arabulucular Birliği’nin uluslararası etkinliği daha da göz önünde olacaktır. Bizler Türk Dünyası Arabulucular Birliği olarak, Dünya Arabuluculuk uygulamaları, Arabuluculuk eğitimleri ve Dünyadaki önemli uyuşmazlıkların çözümlerinde baş aktör olmak istiyoruz. İddiamız budur.
Birlik çalışmasını buraya getirmek için bir heyet kurduk. Bu çalışmanın ilk toplantısını 15.Ekim.2023 tarihinde İstanbul’da Azerbaycan Arabulucular Kurulu Başkanı ve heyeti ile gerçekleştirdik.
Çalışma heyetimizde, Üniversiteler, Barolar, Arabulucular, Arabuluculuk Merkezleri, Arabuluculuk Dernekleri ile Sanayi ve Ticaret Odaları bulunmaktadır. Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü, Arabuluculuk Daire Başkanlığı ile Dışişleri Bakanlığı bilgisi ve desteği dahilinde bu çalışmaları yürütmekteyiz.
Çalışma heyeti olarak ikinci kapsamlı çalışma ve toplantımızı 20-24 Kasım 2023 tarihleri arasında Azerbaycan Arabuluculuk Kurulu’nun Ankara’da bizleri ziyareti ile gerçekleştirdik. Bu toplantıya Kazakistan, Kırgizistan, Özbekistan Türkmenis’tan , Belarus’dan ve Pakistan’dan Arabulucu temsilcileri online olarak katılarak yapılan çalışmalar hakkında fikirlerini paylaşmışlardır.
Bu toplantı ve ziyaretler sonucunda kurmuş olduğumuz teşekkülümüzün ana fikri tam olarak oluşmuş, gerekliliği pekişmiş ve netletmiştir.
Sonuç olarak Arabuluculuk uygulamalarının ülkemizde belirli bir yere geldiği ve başarılı olduğu, Türk Cumhuriyetleri başta olmak üzere uluslararası ortak bir çalışmanın başlatılması gerektiği, Azerbaycan Arabuluculuk Kurulu ziyareti ile artık bu çalışmanın başlamış olduğu, bu konuda ülkemizin birikimlerinin kardeş Türk Cumhuriyeti ülkelerine aklatılacağı ve aktarılmasını gerektiği, Arabuluculuk eğitimi ve uygulama birlikteliğinin geliştirilmesi, Arabuluculuk olmayan ülkelerde Arabuluculuk sisteminin Türk Dünyası Arabulucular Birliği tarafından kurulması ve hayata geçirilmesi gibi konular müzakere edilerek karara bağlanmıştır. Bununla birlikte hukukun diğer alanlarında yapılabilecek çalışmalar, Türk Dünyasındaki Arabulucu ve hukukçular arasındaki tanışıklık ve iletişim konuları ile birlikte yapılabilecek tüm çalışmalar değerlendirilmiştir.
Türk Hukuk Tarihi arşivlerine atıf yaparak sözlerime son vermek istiyorum. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. Yılını 29. Ekim 2023 gururla yaşadık. Bugün yeni bir 100 yılın başındayız. Bizler 100. Kuruluş yılını yaşadığımız genç cumhuriyetle birlikte 1000 lerce yıllık köklü bir tarihin mirasçılarıyız. Bu anlamda köklü bir hukuk mirasına da sahibiz. Hukuk alanında sahip olduğumuz en önemli mirastan birisi tarihteki Muslihun uygulamalarıdır. Muslihun günümüzdeki Arabuluculuk uygulamalarının aynısıdır. Osmanlı, Selçuklu, İslam Hukuku ve Türk Hukuk Tarihine baktığımızda Edirne, Bursa, İstanbul arşivlerinde sayısız mahkeme tutanakları ve muslihun / Arabuluculuk kayıtlarına rasgelmekteyiz.
1000 li yıllara kadar uzanan arşiv kayıtlarında günümüzdeki modern anlamıyla aile bireyleri arasındaki uyuşmazlığın Muslihun yöntemiyle çözüldüğü Aile Arabuluculuğu, çalışanlar ve işveren arasındaki uyuşmazlığın çözümlendiği İş Hukuku Arabuluculuğu, ortaklar arasındaki ihtilafın giderildiği Arabuluculuk Muslihun uygulamaları, ticaret hayatındaki maddi ve manevi tazminatların sonuçlandırıldığı ticari uyuşmazlık Muslihun kayıtlarını sayısız şekilde görmek mümkündür. Hatta 17. yy. da İstanbul’da ticari hayattan kaynaklanan hukuk uyuşmazlıklarının sektörel olarak çözüldüğü daha sonra da bu Muslihun anlaşmalarının mahkeme kayıtlarına şerh edilerek ilam niteliği aldığını görmekteyiz.
İşte bu hukuk mirasını dünya ile buluşturmak, dünya hukuk kültürüne bu zenginliklerimizi katmak, hukuk ve arabuluculuk alanındaki dünyadaki tüm gelişmeleri takip ederek bu birikimimizi ülkemiz insanına sunmak için uzun bir hukuk yolculuğuna çıktık.
Biliyoruz ki bu yolculuk yüzyıllar sürecek bir hukuk ve medeniyet yolculuğudur. Bizlerin ömrü sınırlıdır. Ancak bu oluşan kültürü bizden sonraki hukukçu gençler daha da büyüterek ileri taşıyacaklar bizleri yad edeceklerdir. Gözümüz arkada kalkmayacaktır. Bizlere de bu çalışmaların huzuru ve mutluluğu yetecektir.
Bizim şu anda hep birlikte çıkmış olduğumuz hukuk yolculuğun adı budur.
“Türk Dünyası Arabulucular Birliği”
Şimdi kurucu arkadaşlarımızın isimlerini okuyarak sizlerle tanıştırmak ve konuşmamı sonlandırmak istiyorum.
Türk Dünyası Arabulucular Birliği Kurucular Listesi
1. Av. Arb. Çiğdem Arslan
2. Av. Arb. Osman Çelebi
3. Av. Saltuk Samed Aksun
4. Av. Arb. Hatice Hasdemir
5. Av. Arb. Yakup Erikel
6. Av. Arb. Hüseyin İlhan Yetişgin
7. Av. Arb. Aygün Aliyeva
8. Av. Arb. Saliha Sasa
9. Av. Arb. Aysel Armutcu
10. Av. Arb. Fatma Serpil Akdeniz
11. Av. Arb. Meltem Temurer
12. Av. Arb. Emrullah Manav
13. Av. Arb. Şevki İlhan Masarifoğlu
14. Av. Arb. Ayşe Eda Günday
15. Av. Arb. Yusuf Gözel
16. Av. Arb. Hatice İpek
17. Av. Arb. Nur Özden
18. Av. Arb. Mehrali Halilli
19. Av. Arb. Hasan Oymak
20. Av. Arb. Yasemin Güllüoğlu
21. Av. Arb. Süleyman Burak Gündoğdu
22. Av. Arb. Handan Kurt
23. Av. Arb. Havva Hacınecipoğlu
24. Av. Arb. Beren Şentürk
25. Av. Arb. Çağrı Alkan
26. Av. Arb. Kürşat Karacabey
27. Av. Arb. Münibe Anber Aday
28. Av. Arb. Filiz Bekiş
29. Anatolia Arabuluculuk ve Tahkim Merkezi ve temsilen
Av. Arb. Ayfer Bozyiğit
30. Arabulucular Derneği ve temsilen
Av. Arb.Tuğba Kayaş Işkın
31. Bağımsız Arabulucular Derneği ve temsilen
Av. Arb. Meltem Temurer
32. Bağımsız Arabuluculuk Ve Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Merkezi AŞ
ve temsilen Av. Arb. Mehmet Erşahin
33. Başkent Arabuluculuk Uyuşmazlık Çözüm Merkezi ve temsilen
Av. Arb. Ayşe Eda Günday
34. Dostel Arabuluculuk Ve Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Merkezi, Eğitim Danışmanlık Ticaret A.Ş ve temsilen
Av. Arb. Oğuz Büyüktanır
35. Hitit Arabuluculuk ve Uyuşmazlık Çözüm Merkezi AŞ ve temsilen
Av. Arb. Tuncay Songör
36. TURKISH Arabuluculuk Merkezi AŞ ve temsilen
Av. Arb. Nurten Betül Çelik
37. ASA Arabuluculuk ve Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Merkezi A.Ş.
ve temsilen
Av. Arb. Gözde İrem Armutçu Apaydın
Teşekkürler hepinize.
Saygılarımla,
05.Ocak.2024
Av. Arb. Yakup Erikel
Türk Dünyası Arabulucular Birliği
Kurucu Başkanı
Özel Haber: Özer Yıldız