2024 ABD Başkanlık Seçimleri, Amerikan siyasetinde tarihi bir mücadeleye sahne oldu. Eski Başkan Donald Trump, Cumhuriyetçi Parti’nin adayı olarak yeniden başkanlık için yarışa girdi, mevcut Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Demokrat Parti’nin adayı olarak başkanlık koltuğunu devralmak için iddialı bir şekilde seçime girmişti. Trump, ülkedeki anahtar eyaletlerdeki zorlu mücadeleleri kazanarak toplamda 270 delegeyi geride bıraktı.
Trump’ın seçim kampanyası, ekonomiye yönelik vaatleri, göçmenlik politikaları ve Amerika’nın dünya çapındaki gücünü yeniden inşa etme hedefi etrafında şekillendi. Ayrıca, 2020 seçimlerinin “çalındığı” iddialarına da sıklıkla vurgu yaptı. Trump, seçim sonuçlarını kazanmasının ardından yaptığı açıklamada, “Amerika’nın gücünü yeniden geri getireceğiz. Halkın iradesi zafer kazandı,” şeklinde konuştu.
Bu durumda, Dünya ve Türkiye ekonomisi nasıl etkilenir?
Küresel Ekonomide Trump Endişesi
İkinci Trump dönemi, küresel ekonomideki çekişmeleri artırırken, enflasyonun yeniden yükselmesine yönelik endişeler ABD’de her geçen gün büyümeye devam ediyor. Piyasalar, bu endişelerinde haksız sayılmazlar. Bu endişelerden ilki, özellikle ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşının yeniden harekete geçmesi, ikincisi ise Trump yönetiminin uygulayacağı olası vergi politikaları. Trump, kendi ülkesinde vergi indirimleri planlıyor; bu durum, FED’in (Amerikan Merkez Bankası) faiz indirimlerini etkileyecek ve dolayısıyla FED, faiz indirimlerine daha temkinli yaklaşacak. Bir diğer endişe ise Trump’ın yeni gümrük vergileri uygulamalarıdır; bu da diğer ülkeleri olumsuz yönde etkileyecektir.
Powell ve Trump Çekişmesi
Trump, bir önceki başkanlık döneminde, Fed Başkanı Jerome Powell’ı görevden almakla tehdit etmişti. Dolayısıyla, ikinci Trump döneminin ardından Trump ve Powell arasındaki diyaloğun hangi yönde gelişeceği yakından takip edilecektir. Diğer yandan, faiz kararını açıkladıktan sonra Powell şu ifadeleri kullanmıştı: “Seçimin politika kararlarımız üzerinde etkisi olmayacak.”
Daha dikkat çekici olan ise Powell şu soru sorulduğunda verdiği cevaptı: “Trump sizden ayrılmanızı isteseydi, gider miydiniz?” Powell, “Hayır” yanıtını verdi. Bakalım, ne olacak; inşallah yaşayıp göreceğiz.
Trump’ın Zaferi Türkiye Ekonomisini Nasıl Etkileyecek?
Donald Trump’ın ekonomik vaatleri, Amerikan ekonomisini korumaya yönelik politikaları içeriyor. Trump ile birlikte doların güç kazanmaya devam etmesi ve gümrük vergilerinin artması, Türkiye’nin maliyetlerinin yükselmesine neden olabilir. Öte yandan, Trump’ın önceki dönemde uyguladığı genişlemeci maliye politikaları, bu dönemde de devam ederse Türkiye ekonomisi üzerinde olumsuz etkiler oluşturabilir. Trump, ekonomiyi canlandırma hedefini sürdürürse, ABD’nin bütçe açığı artacak, enflasyon yükselecek ve bu da faiz indirimi politikasının sona ermesi anlamına gelecektir. Bu durumda, Türkiye’nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkelerdeki para çıkışı hızlanabilir.
Hatırlatma
Trump, bir önceki başkanlık döneminde, ikili ilişkilerde gerginliklerin yaşandığı bir dönemi geride bırakmıştı. Örneğin, 2018 yılı Ağustos ayında ABD ile Türkiye arasında yaşanan Brunson krizi sırasında TL, günlük %10’a varan bir değer kaybı yaşamıştı.
Bir Kitap: Hatasız Düşünme Sanatı / Rolf Dobelli
Ekonomist
Sinem ÖZKAN