İnternetin, hayatımızı oldukça kolaylaştırmasıyla birlikte, internet aracılığı ile sosyal medya üzerinden özellikle kişilik haklarına saldırı içeren paylaşımların hızlı yayılması ve bunların önlenmesini için 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun düzenlenmiştir.
İlgili Kanunda farklı tarihlerde yapılan değişiklikler sürekli tartışmaya sebep olmuş ve çoğu kez Anayasal hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasında ölçülülük ilkesine uygun davranılmadığı iddia edilmiştir. Son olarak kanunda yer alan düzenlemelere ilişkin Anayasa Mahkemesi 11.10.2023 tarihli, 2020/76 E. ve 2023/172 K. sayılı yaptığı inceleme ile,
* 5651 sayılı Kanun m.8/4’de, hükmün farklı fıkralarında yer alan “...içeriğin çıkarılması ve/veya ... " ibaresi ve idari tedbirin yerine getirilmemesi halinde Başkan tarafından idari para cezası uygulanabileceğini düzenleyen 11. fıkrasında yer alan “...içerik, yer ve içerik sağlayıcısına...” ibarelerinin iptaline,
* Kanun’un 8. maddesinin 4. fıkrasında yapılan ve 31.07.2020 tarihinde yürürlüğe giren değişikliklerle, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı’na (“BTK Başkanı”), katalog suçları oluşturan yayınlara ilişkin olarak “erişim engellenmesi” kararı verebilme yetkisine ek olarak “içeriğin çıkarılması” kararı verebilme yetkisinin verilmesine yönelik düzenlemenin, ceza kanunlarında suç olarak düzenlenen eylemlerin işlendiğinin henüz kesinleşmiş bir mahkeme kararıyla tespit edilmeden, idari bir makamın yapacağı suç tespitine bağlı olarak nihai bir tedbir mahiyetinde olan içeriğin çıkarılması kararı verilmesinin masumiyet karinesini ihlal ettiği gerekçesiyle iptaline,
* Son olarak ilgili Kanunu’nun 9. maddesi uyarınca, internet ortamında yapılan yayın dolayısıyla kişilik haklarının ihlal edildiğini ileri süren kişiler ile kurum ve kuruluşlar içerik sağlayıcısına, buna ulaşamamaları hâlinde yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebilecekleri gibi doğrudan sulh ceza hâkimine başvurmak suretiyle içeriğin çıkarılmasını ve/veya erişimin engellenmesini istenilme durumunun ifade özgürlüğüne ölçüsüz bir müdahale teşkil ettiği gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı Resmi Gazete’de yayımlanmasından 9 ay sonra, yani 10.10.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Av. Arb. Arzu YAZAN